top of page

Głównymi filarami pedagogiki Montessori są:

  • przygotowane otoczenie, które inspiruje dziecko do odkrywania świata i rządzących nim reguł,

  • materiał Montessori  -  opracowany tak, by zachęcał do pracy, zawierał element samokontroli, był estetyczny i trwały,

  • zasada wolności w podejmowaniu decyzji co do wyboru zajęcia, która pozwala dziecku wzmacniać w sobie przekonanie o własnej mocy sprawczej, budować adekwatną samoocenę,

  • nauczyciel, który towarzyszy dziecku, obserwuje, w razie potrzeby  - pomaga, ale niczego nie narzuca i nie przejmuje odpowiedzialności za dziecko,

  • budowanie w dziecku wewnętrznej motywacji do działania; unikanie kar i nagród, ćwiczenie umiejętności adekwatnej samooceny i podejmowania odpowiedzialności za własne działania sprawia, że dziecko uniezależnia się od zewnętrznej oceny i motywacji budując swoją wewnętrzną siłę i wiarę w siebie.

 

Rozwój społeczny. W Przedszkolu Montessori rozwój społeczny następuje naturalnie. Dzieci uczą się żyć w społeczeństwie i dla społeczeństwa. Oddziały wielorocznikowe stanowią odwzorowanie naturalnego środowiska społecznego. Dają też możliwość odnalezienia się w różnych rolach społecznych. Dzieci młodsze naturalnie czerpią z obecności dzieci starszych, ale ogromną korzyść wynoszą też dzieci starsze. Możliwość pomocy młodszemu koledze, nauczenia go czegoś co już się umie buduje osobowość, wzmacnia wiarę we własne siły, budzi wrażliwość na potrzeby innych – to jest pełna integracja.

 

Motywacja dodziałania. W Przedszkolu dzieci uczą się działania bez przemocy oraz pokojowego rozwiązywania konfliktów. W czasie prac projektowych uczą się jak przewodzić, a także jak być częścią zespołu – to całkowite zaprzeczenie wychowania do bezwzględnej rywalizacji. Nie są porównywane, oceniane, nagradzane. Podejmują aktywność dla własnej satysfakcji, czerpią radość z własnych osiągnięć, a nie z porażek innych.

 

Wyposażenie. Każda pracownia jest wyposażona w kompletny materiał uporządkowany według działów oraz stopnia trudności. Materiały są atrakcyjne dla dzieci i zachęcają do eksplorowania; są zaprojektowane tak, aby dziecko mogło samodzielnie sprawdzić, czy poprawnie wykonało zadanie jednocześnie ucząc się niezależności i samodzielności w działaniu. Materiały na poziomie przedszkola dostarczają wiedzy na temat wielu abstrakcyjnych pojęć oraz skomplikowanych zagadnień, których oczekują coraz bardziej dociekliwi uczniowie.

 

Lekcje. Każdy dzień pracy dydkatycznej rozpoczyna się zajęciami grupowymi omawijającymi określoną tematykę z zakresu wiedzy ogólnej. Wszelkie demonstrowane pomoce są przedmiotami naturalnymi lub jak najbardziej zbliżonymi do omawianej tematyki. Po zajęciach ogólnorozwojowych następuje część poświęcona pracy własnej będąca podstawą pracy w środowisku montesoriańskim.

Rolą nauczyciela jest wprowadzanie materiału rozwojowego w świadomość dzieci oraz obserwacja ich rozwoju. Dlatego też kluczową częścią pracy nauczyciela montessori jest dokumentowanie przebiegu nauczania dziecka.

Koncepcja pracy montesoriańskiej

​

Maria Montessori, włoska lekarka i pedagog stworzyła i spopularyzowała na cały świecie oryginalną koncepcję edukacji dziecka. Aby umożliwić pełny rozwój dziecka swoją metodę oparła na kilku zasadach, z których najważniejsze to:

-  indywidualne podejście do dziecka,

- każde dziecko uczy się na miarę swoich możliwości i zgodnie z indywidualnym tempem rozwoju ( „ Daj mi czas”),

- dzieco samo wybiera to czego chce się uczyć, ma wolną wolę a nauczyciel obserwuje je i pomaga dojść do celu ( „ Pomóż mi zrobić to samodzienie”)

Zalety pedagogiki Montessori odzwierciedlają się w wielu prawidłowościach. Efektywność nauki poprzez słuchanie wynosi jedynie 20 %, natomiast efektywność nauki poprzez aktywne działanie wynosi aż 90 %. W pedagogice Montessori  aktywne uczenie się poprzez działanie jest na porządku dziennym  i stoi na pierwszym planie. Z tego punktu widzenia pedagogika ta znacząco przewyższa inne systemy pedaogiczne.

Istotna jest także grupa mieszana wiekowo, w której dzieci młodsze uczą się od starszych, starsze zaś rozwijają i utrwalają swoje umiejętności i wiedzę. Aby dziecko rozwjało sę w sposób prawidłowy należy mu stworzyć odpowiednie ku temu warunki. Stale wzbogacany materiał rozwojowy Montessori jest zachęcający, atrakcyjny, zaprasza dziecko w sposób naturalny do kreatywności. Specyfiką tej metody jest przygotowane otoczenie, które organizuje nauczyciel. Wspomaga ono pełny, harmonijny rozwój dziecka. W skład otoczenia wchodzi materiał rozwojowy, sam nauczyciel oraz środowisko w którym dziecko przebywa.

Materiał rozwojowy to odpowiednio opracowane pomoce dydaktyczne ułatwiające dziecku poznanie rzeczywistości. Umożliwiają przejście od myślenia konkretnego do pojęciowego, przyczyniając się tym samym do organizowania inteligencji i osobowości dziecka. W przygotowanym otoczeniu dzieci pracują samodzielnie zgodnie z własnymi potrzebami rozwojowymi. Samodzielna praca wpływa na rozwój dziecka, nabywają wiarę we własne siły, uczą się podejmowania samodzielnych decyzji, dokonywania wyborów ( na przykład przedmiotu zainteresowania, miejsca pracy, czasu pracy czy formy współpracy).

W systemie edukacyjnym Montessori ogromną wagę przywiązuje się do pracy wolnej, ponieważ odpowiada ona indywidualnemu tempu rozwoju.  Przedszkole ma nie tylko nauczać ale przede wszystkim wychowywać. Nauczyciel montessoriański stara się otwierać drogę dziecku, która umożliwia doprowadzenie do samodzielności.

Postawmy na samodzielność naszych dzieci

​

Zapewne każdy z rodziców chciałby aby jego dziecko było samodzielne. Dzieci również uwielbiają i potrzebują samodzielności. Jest ona im potrzebna do prawidłowego rozwoju. Dlatego też musimy- zarówno rodzice jak i nauczyciele- pomagać  dzieciom nabywać samodzielność.

Pytanie, jak to zrobić? Wydaje się to proste; wydaje się, że cały czas pozwalamy dziecku na to żeby było samodzielne. Jednak czy tak jest naprawdę? Zastanówmy się nad naszym codziennym życiem, pełnym gonitwy, braku czasu. Czy pozwalamy dzieciom na samodzielne przygotowanie rano śniadania, ubranie się w to co samo wybierze, czy nie wyręczamy w wielu pracach dzieci bo my zrobimy to szybciej, dokładniej, lepiej? Czy nie chcemy niekiedy chronić dzieci przed wykonywaniem pewnych czynności tylko dlatego, że wydaje nam się, że w ten sposób chronimy dzieci, chcemy żeby miały „ jak najlepiej”? Obserwując i słuchając wypowiedzi dzieci dochodzę do wniosku, że na większość pytań odpowiedź byłaby twierdząca.

Pozytywne jest to, że chcemy aby nasze dzieci miały wszystko, że chcemy je chronić. Jednak one najbardziej potrzebują czynnego działania. Potrzebują niezależności. Pedagogika Marii Montessori jest nastawiona na działanie dziecka. Montessori zauważyła, że dzieci rozwijają się najlepiej poprzez ćwiczenia, wysiłek, podejmowanie prób. Są aktywne, stąd z szacunku dla nich, dla podkreślenia wagi   i rangi działań, które podejmują, twórczą aktywność nazwała „ pracą”.

Każde podjęte działanie pochłania ogromną ilość energii, angażuje cały potencjał dziecka, prowadzi do doskonalenia i uszlachetnienia dziecka oraz jego kolejnych przedsięwzięć. Powtarzanie czynności rozwija szczególną wrażliwość, czyli zmysł kinestetyczny, doskonali koordynację ruchową, pamięć. Toruje tym samym drogę ku wyższym czynnościom umysłowym, ponieważ z każdym powtórzeniem czynności dziecko na nowo porównuje, klasyfikuje, porządkuje cechy. W podejmowanych próbach dziecko pragnie pozostać wolne i nauczyciel właśnie umożliwia. Tylko wtedy wewnętrznie dojrzewa. 

Rozwój dziecka to seria kroków, które prowadzą do uzyskania całkowitej niezależności, ponieważ sprawą życiowej wagi jest przede wszystkim nabycie zdolności do samodzielnego i autonomicznego funkcjonowania. W ujęciu Montessori wychowanie i kształcenie to rodzaj pomocy, która udzielana jest dziecku aby mógł uniezależniać się od dorosłego i osiągać dojrzałość. Źródłem zdobywania niezależności staje się spontaniczna aktywność dziecka, przysparzająca mu rozwojowych zdobyczy, może to być na przykład nabycie umiejętności siadania. Zdobywając taką i inne umiejętności dziecko poszerza zakres swojej autonomii. Tylko wtedy będzie rozwijać się dalej w sposób prawidłowy, kiedy pozwolimy mu ćwiczyć zdobytą niezależność.

Aktywność i niezależność związane są ze sobą nierozerwalnie. Bardzo dobrze symbiozę tą przedstawia zdanie „ Pomóż mi zrobić to samodzielnie”, które zostało wypowiedziane właśnie przez dziecko do włoskiej lekarki Marii Montessori. Pierwszą formą istnienia i uczenia się dziecka jest właśnie działanie. Dlatego też wspierając aktywność dziecka należy odpowiednio przygotować otoczenie i środowisko nauki, tak aby mogło ono samodzielnie i niezależnie nabywać doświadczeń a także doskonalić różnorodne dziania oraz umiejętności . Na tym właśnie polega reguła swobodnej pracy w klasie/ grupie Montessori.

 

​

Zasady wychowawcze wg. Marii Montessori, założycielki metodyki pedagogicznej,

którą realizuje nasze Przedszkole:

Dzieci uczą się wszystkiego, co dzieje się w ich otoczeniu.

Jeśli często krytykujesz dziecko, ono nauczy się oceniania innych.

Jeśli regularnie chwalisz dziecko, ono nauczy się doceniania.

Jeśli dziecku okazuje się wrogość, ono nauczy się walczyć.

Jeśli jest się uczciwym wobec dziecka, ono też będzie uczciwe.

Jeśli dziecko jest często wyśmiewane, stanie się osobą nieśmiałą.

Jeśli dziecko rozwija się w poczuciu bezpieczeństwa, nauczy się ufać innym.

Jeśli dziecko jest często oczerniane, rozwinie się w nim niezdrowe poczucie winy.

Jeśli pomysły dziecka są regularnie akceptowane, ono nauczy się czuć dobrze samo ze sobą.

Jeśli jest się przychylnym dziecku, ono nauczy się cierpliwości.

Jeśli dziecko jest wspierane w tym co robi, nabierze pewności siebie.

Jeśli dziecko żyje w przyjaznym środowisku i czuje się potrzebne, nauczy się znajdować miłość.

Nie mów źle o swoim dziecku, ani wtedy, gdy jest blisko, ani wtedy gdy nie ma go w pobliżu.

Koncentruj się na rozwoju tego, co dobre w twoim dziecku, tak, aby na to co gorsze nie starczyło już miejsca.

Słuchaj zawsze tego co ma do powiedzenia twoje dziecko, a gdy zbliży się do ciebie, by o coś zapytać lub coś skomentować, zawsze odpowiadaj.

Szanuj swoje dziecko nawet wtedy, gdy popełnia błędy. Naprawi je zaraz albo nieco później.

Bądź gotów pomóc dziecku, gdy czegoś poszukuje. Ale bądź również skłonny usunąć się w cień, gdy samo znalazło to czego szukało.

Gdy zwracasz się do swojego dziecka, rób to zawsze w najlepszy z możliwych sposobów. Daj jemu to co w tobie najlepsze.

bottom of page